متاورس
متاورس
نویسنده: مهندس مریم داودزاده
متاورس چیست و چرا باید به آن اهمیت دهیم؟
متاورس فضای دیجیتالی نوظهور با قابلیت سه بعدی است که از واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و سایر فناوری‌های پیشرفته اینترنت و نیمه‌رسانا استفاده می‌کند تا به افراد اجازه دهد تجربیات شخصی و تجاری واقعی را به صورت آنلاین داشته باشند.
(متاورس) از ترکیب دو کلمه (Meta) به معنی (فرا) و (Universe) به معنی (جهان) تشکیل شده است که روی هم معنی (فراتر از جهان) می‌دهد. این واژه اولین بار در سال ۱۹۹۲ در رمان (تصادف در برف) (Snow Crash)نوشته (نیل استفن سون) Neal Stephenson مطرح شده است. دنیایی که استفن سون در این رمان ساخته به این صورت است که افراد در دنیای مجازی، با استفاده از آواتارهای خود به معاشرت با یکدیگر می‌پردازند و خرید و فروش انجام می‌دهند و حتی با رقیبان خود مبارزه کرده و آنها را شکست می‌دهند.
اولین کاربرد متاورس بازی‌های رایانه‌ای متشکل از جهان‌های مجازی بود. شرکت‌های بازی‌سازی برای ارائه تجربیات منحصربه‌فرد به کاربران خود رقابت می‌کردند. با اعلام غول‌های رسانه‌های اجتماعی و شرکت‌های بزرگ فناوری که متاورس را به عنوان آینده اینترنت اعلام کردند، توجه توده‌های گسترده‌تر را به خود جلب کرد. مفهوم متاورس موضوع مطالعات آکادمیک در بسیاری از زمینه‌های مختلف، از ادبیات تا هنر، از موسیقی تا آموزش بوده است.
متاورس به عنوان یک شبکه مجازی عمل کرده که در آن کاربران قادر خواهند بود با یکدیگر و با دیگر اجزای محیط اطراف خود تعامل کنند. به عبارتی دیگر، در دنیای متاورس افراد به صورت آنلاین و مجازی به نقش‌آفرینی می‌پردازند.
این دنیای مجازی، جنبه‌های مختلف شبکه‌های اجتماعی، بازی‌های ویدئویی، فناوری واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) و در نهایت بلاک‌چین را با یکدیگر ادغام می‌کند. به همین دلیل متاورس را می‌توان به دنیایی که توسط واقعیت‌های مجازی و واقعیت‌های افزوده ساخته می‌شود هم نسبت داد.
واقعیت افزوده Augmented Reality AR
یک نسخه پیشرفته از دنیای فیزیکی واقعی است که از طریق استفاده از عناصر بصری، صوتی و محرک‌های حسی دیجیتال ایجاد می‌شود. مفهوم واقعیت افزوده ابتدا در بازی‌های رایانه‌ای مطرح شد که در آن افراد با استفاده از هدست‌های مخصوص می‌توانستند دنیای فیزیکی را با ویژگی‌های بیشتر و پیچیده‌تر مشاهده کنند.
واقعیت مجازی Virtual Reality VR
تجربه یک محیط شبیه‌سازی‌شده است که می‌تواند مشابه دنیای واقعی باشد یا این که به کل ویژگی‌های متفاوت‌تری داشته باشد. در واقعیت مجازی با استفاده از بهترین سخت افزارها و گرافیک‌های پیشرفته، یک محیط شبیه‌سازی‌شده با ویژگی‌های هنرمندانه ایجاد می‌شود که در آن، شما یک شرکت کننده منفعل نیستید و کاملاً درگیر شرایط موجود در فضا هستید.
شرکت‌های مشهوری که از متاورس حمایت کردند مارک زاکربرگ و شرکت او فیس بوک بودند. فیس بوک در سال ۲۰۲۱ اعلام کرد ده میلیارد دلار در آزمایشگاه واقعیت مجازی سرمایه گذاری می‌کند تا هدست‌های VR را تولید نماید.
این شرکت یکی از پشتیبانان قدرتمند جهت تولید یک metaverse یکتا و متحد است. فیس بوک از تولید ارز رمزنگاری Diem به عنوان استیبل کوین متاورس پشتیبانی می‌کند. مارک زاکربرگ برای لزوم پشتیبانی از پروژه metaverse به گسترش طرح‌های کار از راه دور و بهبود بخشی فرصت‌های مالی برای عموم مردم اشاره کرده است. این طرح‌ها به ویژه در حمایت از به وجود آوردن موقعیت کاری بهتر برای مردم کشورهای در حال پیشرفت است.
فیسبوک از اپلیکیشن‌های زیادی برخوردار است که شامل Social Media، نرم افزارهای پیام رسان و پلتفرم‌های ارزهای رمزنگاری می‌باشد. در نتیجه به راحتی می‌تواند آنها را با هم ترکیب کرده و به ایجاد یک دنیای متاورس شخصی اقدام کند.
یکی از دلایلی که مارک زاکربرگ نام شرکت خود را از Facebook به Meta Platforms Inc تغییر داد، آن است که متاورس را مرز بعدی می‌داند. او عقیده دارد که طی ۵ تا ۱۰ سال آینده قابلیت‌های تکنولوژی metaverse همه گیر خواهد شد.
آنچه امروز به عنوان متاورس در دنیا مطرح است، مشابه داستان استفن سون است با این تفاوت که مفاهیم مطرح شده دیگر داستان نیستند و روز‌به‌روز بخش‌های مختلفی از آن تبدیل به واقعیت می‌شود. متاورس دنیای مجازی فراتر از دنیای فیزیکی است که افراد با استفاده از سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای مختلف به آن وصل می‌شوند و با داشتن هویت مستقل، می‌توانند فعالیت‌های مختلفی مانند شرکت در یک کنسرت، خرید زمین در متاورس و استفاده از آن برای فعالیت‌های مختلف، شرکت در یک مسابقه و برگزاری جلسه کاری را انجام دهند.
پلتفرم متاورس چیست
اصطلاحاً به تمام بسترهایی که امکان ورود کاربران به دنیای متاورس و فضای مجازی آن را می‌دهد، پلتفرم متاورس اطلاق می‌شود. پلتفرم‌های بسیار زیادی در این پروژه تعریف شده در دنیای ارزهای دیجیتال و بلاک‌چین‌ها در دسترس هستند. دقت کنید که پلتفرم متاورس را نباید با بلاک چین اشتباه بگیرید. بلاک چین بستر مناسبی برای پیاده سازی پلتفرم متاورس است.در حال حاضر معروف‌ترین و جذاب‌ترین پلتفرم‌های توسعه پیدا کرده در دنیای متاورس و ارزهای دیجیتال پلتفرم‌های مربوط به بازی‌های کامپیوتری و ویدئو گیم‌ها هستند. پلتفرم‌های بسیار ایده آلی مانند سند باکس، مانادیستراند و نمونه‌های این چنینی را به وفور می‌توانید در بازار ارزهای دیجیتال پیدا کنید که همگی به دنبال توسعه فضای بازی‌های ویدئویی در میان کاربران هستند. البته کاربردها و مزیت‌های دیگری را نیز می‌توان برای این دسته از رمز ارزها و پلتفرم‌های آنها در نظر گرفت.
ترکیب دنیای مجازی و واقعی در متاورس
متاورس بیانگر جهانی جایگزین است که ویژگی‌های آن قابل دستیابی در دنیای واقعی نیست. تعاملاتی سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در متاورس وجود دارد که اساس آنها تقلید از دنیای واقعی است. رابطه بین متاورس و دنیای واقعی را می‌توان به شکل زیر خلاصه کرد
در پلتفرم بازی واقعیت مجازی ماین کرفت (Minecraft) که نمونه‌ای از متاورس است، دانشجویان دانشگاه برکلی به دلیل محدودیت‌های حاصل از بیماری کرونا، جشن فارغ‌التحصیلی خود را به صورت مجازی و باشخصیت‌های بازی برگزار کردند و حتی مراسم پرتاب کلاه فارغ‌التحصیلی نیز به صورت مجازی در این متاورس انجام شد. مشابه این کار در پلتفرم سندباکس (Sandbox)برای اجرای کنسرت مجازی صورت گرفته است. در متاورس کاربران می‌توانند کالاها و خدمات را بر اساس روش ارائه شده در پلتفرم معامله کنند. این به این معنی است که پول در واحدهای بیت می‌توانند جایگزین پول در دنیای واقعی شوند.
هوش مصنوعی در متاورس چیست؟
هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) به علومی گفته می‌شود که به دنبال هوشمندسازی فعالیت ماشین‌ها با استفاده از مدل هوش طبیعی موجود در انسان‌ها و حیوانات هستند. تکنولوژی هوش مصنوعی به ماشین‌ها و ابزارهای مختلف این قابلیت را می‌دهد که با درک شرایط محیطی، اقدامات متناسب با آن را انجام دهند. به‌عنوان‌مثال، یک برنامه کامپیوتری که از هوش مصنوعی بهره می‌گیرد می‌تواند با شنیدن صدای شما متن آن را تایپ کند و یا حتی آن را به زبان دیگری ترجمه کند
می‌توان گفت صنعت بازی، جزو اولین صنایعی است که از تکنولوژی‌های مختلف مورد استفاده در متاورس بهره برده است. ما هم اکنون بازی‌هایی داریم که جزوی از متاورس محسوب می‌شوند و از مجموعه‌ای از تکنولوژی‌های (واقعیت مجازی)، (واقعیت افزوده) و (بلاک چین) برای ایجاد متاورس خود استفاده کرده‌اند. اما در آینده این بازی‌ها واقعی‌تر نیز خواهند شد و از نظر سازگاری مکانی، اجتماعی و تعاملی با پیشرفت‌های بیشتری نسبت به بازی‌های کنونی روبه رو خواهند شد. در حال حاضر، بسیاری از بازی‌های بلاک چینی متاورس مانند سندباکس و دیسنترالند از عینک‌ها و هدست‌های مخصوص واقعیت مجازی و افزوده استفاده نمی‌کنند اما در بازی‌های آینده به احتمال زیاد این نوع از دستگاه‌ها کاربرد بیشتری خواهند داشت تا بتوان به طور کامل‌تری به ویژگی‌های مدنظر متاورس دست یافت.
شرکت‌های «Unity» و «Roblox» دو پلتفرم معروف هستند که امکان ایجاد و ارائه بازی را برای میلیون‌ها بازی ساز فراهم کرده‌اند و احتمالاً نقش مهمی در این حوزه ایفا خواهند کرد
شرکت‌هایی که بر روی توسعه متاورس کار می‌نمایند:
- روبلوکس
- مایکروسافت
- اپل
- اِنویدیا
- متا (فیسبوک)
- آمازون
- والت دیزنی
- اسنپ
تجارت در متاورس
برگزاری جلسات همکاری در متاورس
ابزارهایی مانند اسلک (Slack) ،زوم (Zoom)و دیسکورد (Discord) برای همکاری بین اعضا و برگزاری جلسات استفاده می‌شوند. این ابزارها اگر چه بسیاری از مشکلات موجود در همکاری از راه دور را حل کرده‌اند؛ اما متاورس این همکاری را واقعی‌تر می‌کند. در حال حاضر، برخی از پلتفرم‌های متاورس این قابلیت را به شرکت‌ها ارائه می‌دهند که می‌توان با هدست‌های مخصوص یا بدون آن، وارد فضای متاورس شرکت شد و همکاری نزدیک و واقعی را تجربه کرد.
متاورس می‌تواند همگرایی فناوری دیجیتال برای ترکیب و گسترش دسترسی و استفاده از ارزهای دیجیتال، هوش مصنوعی (AI)، واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR)، محاسبات فضایی و غیره را به همراه بیاورد و «متاورس سازمانی» ممکن است به‌گونه‌ای ترکیب شود که فرصت‌های بیشتری را باز کند، فراتر از صرفاً به‌عنوان یک مکان مجازی که در آن افراد با هم تعامل دارند.
البته اینها فقط نمونه هستند. آینده واقعی متاورس متعلق به کاربران است، مردم عادی که انگیزه‌های خلاقانه و ارتباطی آنها امیدوار است جانشینی هیجان‌انگیزتر و تخیلی‌تر از آنچه هر رمان علمی تخیلی می‌توانست پیش‌بینی کند، برای اینترنت به ارمغان بیاورد.
https://www.wired.com/story/what-is-the-metaverse
https://www.techtarget.com/whatis/feature/The-metaverse-explained-Everything-you-need-to-know
